Muziek en Dans Kaapverdië.


Hierbij móét gedanst worden, en dat doen de Kaapverdianen dan ook hartstochtelijk. 


Morna, Coladeira, Funaná, Kotxi po, Batuku, Zouk, Afrozouk.

Muziek is voor de Kaapverdianen bijna net zo belangrijk als eten. Bij elke gelegenheid komen instrumenten tevoorschijn en wordt er muziek gemaakt.  Ze vieren Braziliaans-achtige carnavals, organiseren muziekfestivals op het strand en kinderen krijgen muziek en dans met de paplepel ingegoten.

Op straat hoor je vaak van alle kanten muziek. Vanuit de voorbijrijdende auto’s, de horeca gelegenheden of de voorbijganger met zijn mobiele telefoon, muziek is alom aanwezig in het dagelijks leven van de Kaapverdiaan.

Belangrijke en populaire muziekstijlen zijn de melancholieke Morna, de dansbare Coladeira en Funaná en de Kaapverische popmuziek, veelal Zouk of Afrozouk.

In Nederland woont een grote Kaapverdische gemeenschap, met name in Rotterdam. In Kaapverdië en binnen de Kaapverdische gemeenschappen in de Verenigde Staten en Europa, is de Kaapverdische gemeenschap in Nederland vooral bekend door haar bijdrage aan de Kaapverdische popmuziek, veelal Zouk.


Morna

De morna is de Kaapverdische variant van de Portugese fado. Iets lichter en vrolijker misschien, maar alsnog een melancholieke stijl vol liederen over verlangen en verlies, vaak begeleid door een gitaar.

In de jaren tachtig kregen de Kaapverdische morna’s internationaal bekendheid door zangeres Cesária Évora. Zij werd een wereldster.

Zonder enige twijfel is Cesária Évora de bekendste artiest uit Kaapverdië. Cesária reisde de hele wereld over en trad op in tientallen landen op verschillende continenten. Cesária is bekend vanwege haar prachtige dramatische melodie, het optreden op blote voeten en het roken van sigaar.

De Kaapverdianen zijn trots op haar. De luchthaven op het eiland São Vicente is naar haar vernoemd en heeft een standbeeld van Évora staan. Ook na haar dood in december 2011 is de muziek van Évora nog volop te horen op de Kaapverdische Eilanden.


Coladeira.

Uit de oorspronkelijke muziekvormen zijn vele andere ontstaan, vaak met bijbehorende dans, zoals de coladeira. Ontstaan uit de morna, maar het tempo iets hoger, waardoor veel “dansbaarder”.

Het snellere en dansbare Coladeira.

Funaná, Kotxi po.  

Een andere traditionele muziekvorm is de funaná, met snellere Afrikaanse percussieritmes. Hierbij móét gedanst worden, en dat doen de Kaapverdianen dan ook hartstochtelijk. 

Heel erg populair op dit moment is Kotxi po ook wel de funaná van 2018 genoemd.

Kotxi po de razend populaire funaná van 2018


Batuku

Lange tijd was het taboe en zelfs verboden. Maar nu is de oudste en meest traditionele muziekstijl van Kaapverdië bezig aan een opmars. Veel vrouwen, jong en oud, vinden troost en plezier in Batuku, de stem van de Kaapverdische ziel.

Maar tot voor kort was er wat betreft Batuku van weinig trots te spreken. Geboren in de tijd van slavernij brengt Batuku Afrikaanse ritmes, dans en de christelijke normen van de Portugezen bij elkaar.

Toch werd de overwegend door vrouwen beoefende traditie verboden onder het Portugese regime. De dans zou te Afrikaans en sensueel zijn en Portugal wilde laten zien dat Kaapverdië een geciviliseerd land was met minimale ‘zwarte’ invloeden.

Tijdens en  na de onafhankelijkheidsstrijd werd de dans gepromoot als symbool voor de Afrikaanse roots van het nieuwe, vrije Kaapverdische volk en het wordt tot op de dag van vandaag ingezet bij politieke campagnes en culturele evenementen.

Batuku, lange tijd de “verboden dans”.

Toch bleef Batuku ook na de onafhankelijkheid in 1975 nog lange tijd taboe onder het volk. De Kaapverdische man wilde niet getrouwd zijn met een ordinaire Batukadeira.

De laatste jaren heeft Batuku zich ontwikkeld tot een populaire muziekstijl, zelfs op de meer westers-georiënteerde bovenwindse eilanden. Nieuwe groepen schieten als paddenstoelen uit de grond en worden professioneler. Ze gaan de studio in, brengen albums en singles uit, verzorgen optredens op verscheidene podia in het land en worden uitgenodigd in het buitenland.

Batuku. VPRO vrije geluiden. Nederland.

Kaapverdië heeft een groot aantal artiesten voortgebracht. Het zijn er zoveel dat het ondoenlijk is om ze allemaal te noemen. Het geeft wel aan hoe belangrijk muziek in de Kaapverdische cultuur is.

Een aantal bekende namen zijn: Cesária Évora, Zé Luis, Ildo Lobo, Tito Paris, Zé Espanol (en nog veel meer) en de wat jongere generatie artiesten als Lura, Gil Semedo, Gillito, Mayra Andrada, Elida Almeida (en nog veel meer).

Een mooi lied over Santiago. Clip begint met Batuku.

Zouk, Afrozouk

Een leuke anekdote is het verhaal van Gil Semedo. Gil Semedo staat bekend als “nos leader” (“onze leider”) van de Kaapverdische pop. Gil heeft ooit het programma  de miniplaybackshow van Hennie Huisman gewonnen met een playbacknummer van zijn grote idool Michael Jackson.

Vervolgens is hij uitgegroeid tot één van de populairste popartiesten van Kaapverdië.

Gil Semedo met het officiële aanmoedigingslied voor het nationale voetbalelftal de “Tubaraos Azul” (de blauwe haaien). In de clip ook Batuku.

Een artiest opgegroeid bij ons in de regio is Elida Almeida. Van haar wordt gezegd dat ze Morna – Coladeira zingt met invloeden van Funaná en Batuku. Een hele mooie mix van verschillende Kaapverdische stijlen.

Ritmische dansmuziek in een mooie mix van diverse Kaapverdiaanse stijlen.
“Nta Konsigui” oftewel “Ik zal slagen”, het levensverhaal van Elida Almeida en van zovelen. Ook al versta je de tekst niet, het gevoel verteld het verhaal.

Type je zoekwoorden hierboven en druk op Enter om te zoeken. Druk ESC om te annuleren.

Terug naar boven